Dr.Mohammad Esfahani

فقط می خوانم...

محمد اصفهانی : خوانندگی را از پزشکی بیشتر دوست دارم...

 (جواد ماه زاده)

سلامت : اول خوانندگی را شروع کردید یا پزشکی را؟

پزشکی. در سال 66

سلامت : ولی قبلش کار صدا میکردید؟

من از پنج سالگی می خواندم. در دبستان و دبیرستان هم قرائت قران می کردم. یک سری برنامه تلاوت نیز برای صداوسیمای آن زمان خواندم که قرار بود از شبکه های عربی زبان در تلویزیون پخش شود. بعدها مشغول تحصیل شدم و به دانشکده پزشکی رفتم و با توجه به قابلیت هایی که در حنجره ام احساس می کردم نگرشم نسبت به مقوله خوانندگی تغییر کرد. کم کم باوجود علاقه ای که به موسیقی پاپ داشتم شروع به تمرین آواز و ردیف ها کردم. به تدریج این سبک در صدایم شکل گرفت تا اینکه آقای فریدون شهبازیان امکانی فراهم کردند تا به همراهی یکی از ارکستراسیون هایشان آهنگی را که خودم ساخته بودم اجرا کنم. این قضیه شروع ماجرا و دلمشغولی ذوقی بود ولی به تدریج شد کار اصلی ام...

سلامت : بیشتر به پزشکی علاقه دارید یا خوانندگی؟

خوانندگی. باوجود اینکه خیلی سخت است.

سلامت : اولین اجرای زنده تان یادتان است؟

اصفهان بود. اگر اشتباه نکنم برای انجمن هموفیلی.

سلامت : موقع اجرا استرس نداشتید؟

خیر. چون تجربه قرائت قران را در حضور جمعیت چند هزار نفری داشتم و با صحنه بیگانه نبودم.

سلامت : اولین کار پزشکی تان چطور؟

بیشتر کارهای پزشکی ام که به صورت متمرکز انجام دادم مربوط به دوران اینترنی میشود. بعد از آن فعالیت محدودی داشتم که چون اوایل کار خوانندگی ام بود بیشتر مراجعات برای دیدن محمد اصفهانی خواننده بود تا محمد اصفهانی پزشک. همین موضوع نظم کا ر را به هم می ریخت و دیدم امکانش وجود ندارد و همان جا تعطیلش کردم.

سلامت : آیا وجوه مشترکی بین این دو رشته می بینید؟

این دو رشته نمی تواند نقاط مشترک نداشته باشد. هردو درمانگری می کنند ولی یکی متمرکز بر درمان جسم است و دیگری با روح و روان فرد سروکار دارد. کسی که موسیقی کار می کند و صاحب نفوذ وتریبون است اگر صالح نباشد همان قدر می تواند ایجاد خطر کند که یک پزشک ناصالح در حرفه خودش. من پزشکی را یک جور هنر می دانم. اصلا اگر هر حرفه ای را با هنر بیامیزید رنگ و بوی دیگری می گیرد. مثلا اگر یک پزشک با ترکیبی خلاقانه از داروهای معمول و روان درمانی و گیاه درمانی و... بتواند یک بیماری صعب العلاج را درمان کند یا بهبودی بخشد  هنر کرده است در حالی که فقط با یک نگرش علمی تخصصی مبتنی بر تجویز داروهای شیمیایی شاید هرگز چنین نتیجه ای حاصل نشود. هنر صرفا (آرشه) و (مضراب) دست گرفتن نیست. هرکس بتواند از خلاقیتش استفاده کند و ابداع گر باشد کار هنری کرده است. پزشک در شفای بیمار مهندس در برافراشتن قامت یک ساختمان و موسیقیدان در خلق اثر موسیقی. مهم این است که خلاقیتی نشات گرفته از مقولاتی همچون زیبایی و استحکام و ظرافت و ... به مدد آن کار بیاید.

سلامت : شما با در نظر گرفتن این وجه درمانی به سمت موسیقی رفتید؟

خیر. ناخودآگاه بود. ولی همیشه اعتقاد دارم که موسیقی باید تاثیر خوبی روی انسان بگذارد. اجازه دهید کمی بیشتر توضیح بدهم. ما در زندگی غم وشادی داریم. برخی شادی ها و غم ها مخرب هستند ولی انواع سازنده اش هم وجود دارد . مثلا موسیقی غمگین داریم که فقط ناامیدی را در ما تقویت می کند این حس و عامل به وجود آورنده اش یعنی آن موسیقی  مخرب هستند اما اگربه هر واسطه ای مثلا با شنیدن یک قطعه موسیقی از کار اشتباهمان غمگین شویم چنین غمی مثبت است. چون عملا به ما می آموزد که دیگر نباید آن کار اشتباه را تکرار نماییم. گاهی موسیقی با شادی خودش به ما امید زندگی می دهد. این شادی نیز سازنده است همانگونه که شادی های مخرب هم داریم. به نظر من موسیقی به خودی خود یک وسیله است نه هدف.

سلامت : شما چه موسیقی را بیشتر دوست دارید؟

هیچ تعصبی ندارم. به هر موسیقی ای که بر من تاثیر خوبی بگذارد گوش می دهم. در ایران جز ایرج و بنان کارهای استاد محمدرضا شجریان را خیلی دوست دارم. البته بیشتر شجریان گل ها  تا  بیداد  و دستان را. کارهای ایشان با مرحوم مشکاتیان بی نظیر است. راستش را بخواهید با آلبوم های اخیر ایشان زیاد ارتباط برقرار نکردم.

با آهنگسازی اش یا صدایش؟

ایشان استاد منحصر بفرد و تکرار ناپذیر ماست ولی شخصا به عنوان یک مخاطب با شجریان در قالب سیاوش تا انتهای آلبوم دستان رفیق ترم. اوج کار استاد شجریان به نظر من نوا مرکب خوانی است که قله ای است سر به فلک کشیده در آواز ایرانی. استاد جلیل شهناز یکبار درباره آواز دشتی ایشان که در شهر اصفهان با همراهی تار استاد و ساز تعداد دیگری از هنرمندان خوانده بودند گفتند: حد آواز همین است. هنر استاد محمدرضا لطفی را هم خیلی دوست دارم. از کارهای جناب علیزاده  نینوا و سواران دشت امید را می پسندم. بیشتر کارهای مرحوم مشکاتیان را که با استاد شجریان انجام داده اند دوست دارم. نوازندگی سنتور و قطعات دونوازی مرحوم مشکاتیان که با مرحوم استاد فرهنگ فر اجرا کردند بسیار عالی است. به نظرم پرویز مشکاتیان پدیده عجیب و غریبی بود هم در آهنگسازی مقید به کلام و هم در شکستن ریتم و تلفیق و تقطیع اوزان در اشعار نو و غزل های کلاسیک فارسی.او واقعا مطابق با معنی آهنگ می گذاشت. یعنی وقتی اجرای نهایی مثلا  دستان را در بخش تصنیف هایش گوش می کنیم می فهمیم آهنگساز چقدر حساب شده کار کرده است. استاد لطفی هم یک موزیسین معناگرای واقعی و رها از قید و بندهای مادی است. من وقتی با زندگی خصوصی اش آشنا شدم فهمیدم این رهایی در هنر از خلق و خوی او در زندگی اش نشات می گیرد. در کارهای خارجی هم بیشتر از موسیقی الکترونیک لذت می برم. ژان میشل ژار  ونجلیز  و آوازهای بوچلی و پاواروتی را واقعا دوست دارم.

سلامت : شما اصطلاح موسیقی ناهنجار را می پذیرید؟

خیر. چرا باید موسیقی ناهنجار داشته باشیم؟ بعضی مواقع این شعر است که ممکن است موسیقی را ناهنجار کند. مثلا در مورد موسیقی هایی که حتی می گویند مربوط به شیطان پرست هاست اگر شما ندانید که شعرشان چه معنی و عقبه ای دارد و فقط موسیقی اش را گوش کنید شاید حکم ندهید که این موسیقی منفی است ولی اگر با پیش فرض منفی سراغ موسیقی بروید ممکن است آن را بد گوش کنید. درکل به نظرم موسیقی های معدودی وجود دارد که شاید بگوییم احساس خوبی نسبت به آنها نداریم. من می گویم موسیقی ناهنجار نداریم یا خیلی به ندرت داریم.

سلامت : موسیقی زیر زمینی چطور؟

موسیقی زیرزمینی متاثر از شرایط اجتماعی است و به نظر من مشکل خاصی ندارد. یک نفر روی زمین اجازه ندارد کارش را بسازد و عرضه کند می رود زیر زمین کارش را تولید می کند ( باخنده) حتی ممکن است کارش از قطعات روی زمینی هم بهتر باشد ولی چون بدون مجوز پخش شده به آن می گویند زیرزمینی. البته چون این موسیقی ممیزی نمی شود و کارشناسان نظارتی از نظر فنی بر آن اعمال نمی کنند و اصولا آهنگساز با احتمال بیشتری کارش را به آدم های حرفه ای نشان نمی دهد تا رفع ایراد کنند و هرچه بخواهد می سازد ممکن است موسیقی اش پراشتباه تر باشد ولی به صرف زیر زمینی بودن یک موسیقی نباید به بد یا نازل بودن آن حکم داد ولی اگر این نوع موسیقی پارامترهای مربوط به تولید یک اثر خوب را طی کند قطعا بهتر می شود. بعضی از کسانی که کارشان را بلدند و با استعدادند یا خودشان دوست دارند زیرزمینی کار کنند یا به دلیل سیاست های غلط فرهنگی مجبور می شوند کارشان را غیرمجاز شروع کنند معمولا اینها بعد از اینکه کار زیرزمینی شان مورد استقبال قرار گرفت با مجوز آلبوم منتشر میکنند و موفق هم می شوند. به هر حال برخی کسانی که فکر می کنند ممکن است موسیقی شان مجوز نگیرد اولین کار خود را به شکل زیرزمینی انجام می دهند. فکر کنم مسئولان موسیقی باید در شناسایی استعدادها و برقراری ارتباط فرهنگی و عاطفی با آنها بیشتر تلاش کنند و ورود به این سن و صحنه را دست نیافتنی و سخت نکنند. باید جایی باشد و آدم هایی بی حب و بغضی باشند که بی طرفانه با جوان های مستعد صحبت و کمکشان کنند. اینکه بخواهیم همه را طرد یا محدود کنیم نمی شود. استعدادها از خزانه الهی مرتب در حال جوشش هستند مثلا اگر از استاد شجریان به عنوان یک استعداد و پدیده تکرار ناپذیر یاد می کنیم می دانیم که ایشان در سال 1300 نبوده اند و بعد این مراحل را طی کرده و شکوفا شده اند. صد سال دیگر هم استاد شجریان را نداریم ولی احتمالا کسان دیگری در ژانرهای دیگری خواهند بود. پس این چرخه بدون وقفه مرتب تکرار می شود و ما هم نمی توانیم حرکت آن را متوقف یا حتی کنترل کنیم. مهم استحصال و استخراج استعدادها از این گردش الهی است. مسئولان ما برای امکانات و بودجه ای که در اختیار دارند مسوولند. باید بیندیشیم که اگر استعدادها را پرورش دهیم و بارورشان کنیم بهتر است یا اینکه هرز بروند؟ این نقطه ضعف اصلی سیستم فرهنگی ماست که در موسیقی و سایر حوزه ها وجود دارد.

سلامت : آقای اصفهانی تولید یک آلبوم موسیقی چقدر طول میکشد؟

به طور معمول بین شش ماه تا یک سال ولی کار من حساب و کتاب برنمی دارد. یک قطعه ام از زمان سروده شدن تا آماده سازی نهایی فقط سه روز طول کشید و یک قطعه دو سال.

سلامت : آیا تا حالا ترانه ای داشته اید که گرفتار سانسور شود؟

داشته ام ولی با صحبت رفع مشکل کرده ایم. اشکالاتی وارد کردند و گفتند فلان ترانه قابل عرضه نیست ولی با منطق صحبت کردیم و توانستیم مشکل را حل کنیم.

سلامت : خواننده ها برای حفظ صدایشان چه تمرین ها و مراقبت هایی انجام می دهند؟

هر حنجره ای رژیم خاص خودش را دارد و هر خواننده ای رژیمش را به صورت تجربی پیدا می کند بنابراین یک نسخه عمومی نمی توان تجویز کرد البته دستورهای کلی وجود دارد مثلا خواننده باید بیش از دیگران مراقب باشد که سرما نخورد و دچار بیماری های ریوی نشود. بی جهت و به دلیل اینکه فلان خواننده فلان آواز را در فلان پرده اوج می خواند نباید صدایش را بیش از حد بالا ببرد و بیازارد. باید محدوده صدایش را تشخیص بدهد صدایش را گرم کند سعی کند بین اجراها کمتر صحبت کند زیاد به حنجره اش فشار نیاورد. در مجموع نه زیاد به آن استراحت بدهد و نه در حقش ظلم کند. کسی که خوب تمرین کند وسعت صدایش به تدریج یک پرده بیشتر میشود. شنا کردن و کوه رفتن هم خیلی خوب است البته  نه شنا در استخر پر از کلر و اسید که هرچه بیشتر تنفس می کنی  حنجره  و ریه ات را ملتهب تر خواهد کرد.

سلامت : شما چقدر تمرین می کنید؟

من همیشه در حال خواندنم. هر فرصتی پیدا کنم می خوانم. توی ماشین  یک گوشه خلوت  هرجای مناسب.

سلامت : ساز هم میزنید؟

بلد نیستم! پیانو و سه تار را خیلی دوست دارم ولی متاسفانه وقتی برای یادگیری نگذاشتم.

سلامت : شعر هم نمی گویید؟

فقط می خوانم...

منبع : هفته نامه سلامت

• نوشته شده در ۲۵ خرداد ۱۳۹۰   |   
• نظرات - ۱۴   |   
• نظر بدهید

عنوان نظر
متن نظر
نام
ایمیل
متن امنیتی

---